– Kada zasadimo voćku u jesen, što se preporučuje, ili u rano proljeće, bez obzira da li se radi o šljivi, jabuci, kruški ili drugim vrstama voća, trebamo znati da je to isto stablo potrebno adekvatno održavati. Nakon sadnje, u naredne tri godine treba da voćku formiramo u uzgojni oblik, u većini slučajeva koji sama voćna vrsta zahtijeva, ili u željeni oblik, kao što je piramida, vitko vreteno, vaza i slično, kaže Aleksandar Živković, mladi inžinjer poljoprivrede.
Rezidba voćnih stabala je obavezna mjera održavanja koja će nam pomoći da imamo zdrava stabla, te dobar i kvalitetan urod, navodi Živković.
– Najbolje vrijeme za rezidbu je od prestanka vegetacije, tzv. period zimskog mirovanja voćke, pa sve do proljeća dok ne krenu „sokovi“. Svaka voćna vrsta i sorta se orezuje na svoj način, a zajedničko za sve njih je da se rezidba provodi zbog proređivanja krošnje stabla da bi se uklonile grane koje samo “troše” voćku, te zbog odstranjivanja suvih i bolesnih grana. Najbitnije je da svaka grana bude osunčana, grane nikako ne smiju da jedna drugoj ometaju svjetlost. Jednom riječju stablo mora da je prozračno tako da “ptica može proletjeti kroz njega”, navodi Živković osnovne razloge stručnog održavanja voćaka.
Cilj rezidbe je, takođe, da se napravi balans između rodnog i vegetativnog (lisnog) dijela, kako bi voćka iz godine u godinu davala plodove, bez „sušnih“ perioda.
– Rodni pupoljci su obično deblji, obli i stoje na granama u kiticama, pogotovo kod šljive, te na oko izgledaju više “nabubreni”, dok su lisni uži, šiljastiji i pljosnatiji. Kod savremenih zasada rezidba omogućava i prevođenje na bočne grana, a sve kako bi se omogućilo lakše branje plodova, uz uslov da se pazi na stepen raširenosti voćke zbog međuredne obrade, kaže Živković.
U našim agroekološkim uslovima dominira ekstezivan do poluintezivan uzgoj, tako da većina ljudi gaji više vrsta voćaka, „svega po malo“, najčešće da unuci imaju šta da uberu i da se ispeče koji kazan rakije. U takvim voćnacima najčešće i obavlja rezidbu, a po potrebi u pomoć zove i kolege kada je u planu uređenje nekog većeg voćnjaka.
– Savjetovao bih bi voćare da je bolje da ne orezuju voćke uopšte, nego da to rade bez savjeta stručnjaka, jer mogu imati štetu, u šta sam se iz ličnog iskustva uvjerio. Osnovni koraci u održavanju voćnjaka su, pored orezivanja, „plavo“ prskanje i gnojidba mineralnim đubrivom tipa 7:20:30 pred zimu, krečenje stabala do prvog razgranjenja takođe u periodu zimskog mirovanja radi dezinfekcije, te „crveno“ prskanje preparatima na bazi bakra i sumpora, kaže Živković.
Bez alata nema zanata
Važan element jeste i odgovarajući alat koji omogućava što lakši i efikasniji rad u voćnjaku.
– Alat, pogotovo u zasadima većim od 50 stabala, u kojima ima mnogo posla, mora biti po svojoj konstrukciji lagan, jer težak alat zamara rezača, što usporava i sam učinak rezidbe. Druga važna stvar je da alat bude oštar. Svaki rez mora biti gladak, mjesto reza ne smije biti nagniječeno, a grane se režu ukoso, ne vodoravno, da se voda ne zadržava na rezovima. Prije i posle svake rezidbe je poželjno dezinfikovanje alata sa 70 procentnim alkoholom jer upravo preko alata možemo prenijeti bolesti u druge voćnjake, ističe Živković.
Od malih nogu u poljoprivredi
Aleksandar Živković je diplomirani inženjer poljoprivrede koji ljubav prema poljoprivrednoj struci gaji od malena. Osim fakultetske, ima diplopmu i poljoprivrednog tehničara.
– Još se usavršavam u svom pozivu, jer čovjek uči dok je živ, a stalno sam zaposlen u struci u preduzeću „Poljoprivrednik“, gdje iz dana u dan od starijih kolega dobijam korisne savjete i iskustva. Pored posla u preduzeću, sa ljubavlju se bavim i orezivanjem voćaka a stečeno iskustvo i znanje rado dijelim, ističe mladi inžinjer.
Derventa Cafe