Saša Arsenić je diplomirani inžinjer informatike koji pored podučavanja učenika u jednoj prnjavorskoj školi ima još jednu veliku strast – folklor, što je mnogo uobičajeniji naziv za kulturno-umjetnički amaterizam, kojim se aktivno bavi već više od dvije decenije.
Ljubav prema folkloru, već u osnovnoj školi, usadila mu je nastavnica Snježana Mrđa, koja je vodila folklornu sekciju u OŠ „Nikola Tesla“, a zatim rukovodioci i vrsni pedagozi u SKUD „Derventa“ Milica Ratkovac, Jovanka Popović, Nada Dodig… Nakon završetka osnovne škole, 1999. godine, dolazi u Srpsko kulturno-umjetničko društvo „Derventa“ gdje tokom sedamnaest godina prolazi sve faze: od 2006. godine naovamo bio je umjetnički rukovodilac drugog, a potom i prvog ansambla, a sve do unazad dvije godine i igrač. Pored toga, obavlja i funkciju sekretara ovog društva.
Za sebe kaže da je amater, da nema formalno obrazovanje za kulturno-umjetničko rukovođenje, jer takvih akademskih programa zapravo kod nas i nema, zbog čega je on uglavnom opredjeljen za samostalni rad i istraživanje.
– Tako sam u proteklih 10 godina učestvovao u desetak seminara i ljetnih škola koreografije i umjetničkog rukovođenja, na kojima sam imao priliku da učim od poznatih koreografa i velikih imena iz svijeta folklora i da to prenesem u SKUD „Derventa“. Sve to uglavnom zahvaljujući ličnoj inicijativi i entuzijazmu, kaže Arsenić, dodajući da mu rad u prosvjeti dosta pomaže u podučavanju narodnim igrama.
Pored rukovođenja umjetničkim dijelom društva, koje se odvija dva puta sedmično i po tri sata, mnogo više vremena je potrebno za organizovanje putovanja i nastupa, rad na kostimima i slično, što publika ne vidi, a zapravo je mnogo mukotrpniji i duži proces.
– U malim KUD-ovima obično su umjetnički rukovodioci i koordinatori društava. U manjim grupama malo ljudi obavlja veliki dio posla, naročito kad je volonterski, tako da nema biranja zaduženja, pojašnjava Arsenić, dodajući da su, osim njega, za funkcionisanje društva zaduženi i predsjednik Milica Ratkovac, njen zamjenik Slađana Gavrić, kao i rukovodioci Ana Kecman, Drgana Aleksić, Zoran Milaković, Gorica Đurđević, Jelena Nović, Milica Nikić i drugi članovi, sa kojima obaveze dijeli.
Kroz svoj dugogodišnji rad ostvarili su brojne kontakte sa mnogim KUD-ovima u Srbiji i dijaspori, a tako stvorena prijateljstva su nešto najvrjednije što kroz svoj volonterski rad stiču. Za jedno amatersko i volontersko društvo nastupaju, kaže Arsenić, dosta često.
– Pored godišnjih koncerata i nastupa u Derventi, trudimo se da dva puta tokom godine putujemo u inostranstvo, odnosno omogćimo nastupe za drugi i treći ansambl i mlađe uzraste ili da ih barem odvedemo na neki izlet i putovanje, što je važno, jer mnogi nisu u mogućnosti da putuju, ističe sekretar ovog društva.
Posebnu dimenziju ovog posla čine kostimi, odnosno tradicionalna nošnja koju društvo čuva.
– Spadamo u red mlađih KUD-ova koja imaju jednu od najvrijednijih kolekcija narodnih kostima. Društvo od početka ima zadatak da sačuva kostime svog kraja, od prvog dana imamo postavku igara iz okoline Dervente. Lijepo je što igramo igre i iz drugih krajeva, ali cilj svakog društva je sačuvati kostime, igru i običaje svog kraja, pojašnjava Arsenić, dodajući da je funkcija društva i stvoriti pozitivno okruženje za razvoj mladih ljudi, kao i razviti njihove radne navike.
Društvo ima najveći fundus originalnih nošnji derventskog kraja koji broji 20 ženskih i 10 muških kompleta, starosti između 50 i 100 godina, koje društvo koristi i na nastupima. Zajedno sa Turističkom organizacijom Derventa prošle godine je započet projekat prikupljanja pisanog, fotografskog i drugog materijala koji će biti objedinjen u posebnu publikaciju, kojom se takođe želi dio prošlosti otrgnuti od zaborava. I dalje se trude da prikupe sve zanimljive komade nošnji, a nerijetko su ih otkupljivali i sopstvenim novcem.
– Rekonstrukciju je jako teško izvesti, originalno platno je skupo za tkanje, a nijedan materijal ga ne može vjerodostojno zamijeniti. Danas je teško doći do originalnih dijelova nošnje, najveći dio je uništen u ratu, a starije generacije su jako brzo odbacile tradicionalnu nošnju i za razliku od drugih krajeva, nisu je sačuvali. Rad na kostimima je konstantan, pa mi već sada prikupljamo kostime koje ćemo koristiti za tri godine, na 25. Godišnjem koncertu društva, objašnjava Arsenić, dodajući da je dobra rekonstrukcija često i skuplja od originala koji se još ponegdje mogu pronaći na terenu.
Planovi društva su ambiciozni, a vezani su za repertoar i nastupe.
– U pogledu repertoara društvo je postavilo cilj da na svake dvije godine postavi novu koreografiju sa postojećom kombinacijom nošnji i na svakih pet sa novom nošnjom. Prvi ansambl nastupaće krajem jula na Svjetskom festivalu folklora u Grčkoj, dok je za drugi ansambl planirano gostovanje u Italiji. Već u aprilu održaćemo Godišnji koncert kojim ćemo publiku upoznati sa tim šta smo radili proteklu godinu dana, otkriva Arsenić.
Veliki broj članova
SKUD „Derventa“ osnovano je 1994. godine, a trenutno ima oko 230 članova raspoređenih u prvom, drugom i trećem ansamblu. Pored folklornih grupa, tu su i članovi škole folklora, ženske pjevačke i muzičke sekcije, a nedavno je formirana i grupa za zrelije osobe koje se nisu bavile folklorom. Društvo se finansira iz budžeta opštine Derventa, dok novac od članarina uglavnom odlazi na putovanja i nošnje.
– Većina aktivnosti se ipak sprovodi zahvaljujući volonterizmu, rukovodioci sekcija ne dobijaju novčanu naknadu, jer društvo u suprotnom ne bi opstalo, pojašnjava Arsenić.
SKUD „Derventa“ je nosilac Velikogospojinske povelje, najvrjednijeg priznanja opštine Derventa, kao i osvajač trećeg mjesta za igre iz Dervente na valjevskom „Zlatnom opanku“ održanom 2008. godine, te nosilac priznanja za najoriginalniji kostim na Festivalu folklora u Istočnom Sarajevu. Svoje aktivnosti provode u prostorijama Svetosavske omladinske zajednice, kojoj duguju veliku zahvalnost.
B. N. – Derventa Cafe
