Na Centralnom spomen obilježju palim borcima Vojske Republike Srpske /VRS/ danas je, služenjem parastosa i polaganjem vijenaca, obilježena 27. godišnjca (12. maj 1992.) formiranja Vojske Republike Srpske, te 13. maj – Dan 327. motorizovane i Osinjske brigade.
Predsjednik predsjedništva Opštinske boračke organizacije Derventa Čedo Vujičić naglasio je da je VRS nastala u zahtjevnom istorijskom trenutku, ispunivši cilj da zaštiti srpsko stanovništvo i teritoriju koju je kontrolisala.
– Važnu ulogu u VRS imala je 327. brigada, sačinjena od vojnih obaveznika uglavnom sa područja Dervente, Prnjavora i Broda, kao i Osinjska brigada, koja je imala zapaženu ulogu na početku rata kada je na južnom dijelu opštine od pogroma spasila srpski narod. Njihove žrtve nisu bile uzaludne i ne smiju biti zaboravljene, istakao je Vujičić.
Načelnik opštine Milorad Simić podsjetio je da su derventske brigade dale veliku žrtvu od čak 608 poginulih boraca za slobodu, za Derventu i Republiku Srpsku.
– Sjećanjima i pomenom mi čuvamo uspomenu na one koji su dali najviše i omogućili nam da bude bolje. Republika Srpska je na dobrom putu da se oduži svima koji su žrtvovali sebe za najuzvišenije ciljeve. Moramo nastaviti raditi i graditi, a Derventa je jedna od zajednica za primjer, rekao je Simić.
Bivši komandant 2. motorizovanog bataljona Slavko Crnić rekao je da je ova formacija, koja je prošla derventsko ratište, nastala aprila 1992. godine i da je brojila oko 2.000 ljudi, te da je nakon borbi na tadašnjem frontu, bez dana odmora stigla do Save, briljantnim manevrom bez ijedne optužbe za ratne zločine.
Vijence su, pored boračkih i organizacija proistekli iz rata, položili delegacije opštinskog rukovodstva, Policijske stanice, Inžinjerskog bataljona OS BiH, te političke stranke.
O ratnom putu derventskih brigada
Na početku ratnih događaja 327. motorizovana brigada bila je jedna od najvećih jedinica u Prvom krajiškom korpusu Vojske Republike Srpske. Formirana je u maju 1992. godine, a na početku ratnog puta imala je oko dvije hiljade vojnika i starješina. Kroz brigadu je, tokom četiri ratne godine, prošlo oko pet hiljada boraca, a pripadnici su bili uglavnom sa područja opština Derventa, Brod i Prnjavor, ali je bilo i boraca i iz još desetak opština u Republici Srpskoj. U sastavu 327. brigade djelovala je i samostalna četa „Meša Selimović“, sastavljena od pripadnika bošnjačkog naroda.Mobilizacija brigade, koja je prije osnivanja Vojske Republike Srpske, djelovala u sastavu 17. korpusa JNA, obavljena je 5. oktobra 1991. godine, a prve ratne operacije izvodi krajem marta 1992. godine.Najveći doprinos tokom rata 327. brigada dala je u operacijama za oslobađanje okupiranih dijelova Posavine, oslobađanju koridora, zatim odbrani srpskog naroda na području Teslića i Vlasenice, kao i na mnogim drugim mjestima gdje je Srbima bio ugrožen opstanak.Tokom četiri ratne godine 438 boraca ove brigade izgubilo je živote i skoro svaki drugi pripadnik je ranjen, a brigada je odlikovana ordenom Karađorđeve zvijezde.Osinjska brigada formirana je 9. februara 1992. godine, kao Osinjski partizanski odred, u čijem sastavu su na početku bili borci sa područja Osinjsko-Sočaničkog kraja i okolnih sela. Ova sela, na početku su, i hranila i oblačila brigadu, odnosno osiguravala potpuno pozadinsko obezbjeđenje. Odred je u brigadu preorganizovan u maju 1992. godine i po formaciji je imao dva bataljona sa pozadinskim jedinicama.Borci ove brigade uporno su, sve do 12. juna, branili srpska sela na liniji Kaurska obala – Tešića bare – Tomasovo brdo – Kneževići – Malojčani – Cer – Čolino brdo –Torine.
A onda su krenuli u ofanzivne akcije i, zajedno sa ostalim jedinicama, uz 27. brigadu, Osinjska brigada ima presudnu ulogu u oslobađanju Dervente, a u sadejstvu sa drugim jedinicama igraju vrlo važnu ulogu i u oslobađanju Broda.Nakon izbijanja na rijeku Savu pripadnici osinjske brigade angažovani su na dobojskom ratištu, a brigada je rasformirana i integrisana u 27. brigadu 1. marta 1994. godine. Poginula su 104 borca, od čega 4 oficira i 5 podoficira, a više od 600 boraca je ranjeno.Osinjska brigada je 30. maja 1996. godine odlikovana medaljom Petra Mrkonjića.
Derventa Cafe
