U noći između 30. i 31. marta prelazimo na ljetnje računanje vremena pomjeranjem kazaljki na časovnicima sa 2 na 3 sata.
Do 27. marta 1983. godine, u tadašnjoj Jugoslaviju, nisu se pomjerale kazaljke, a tog dana je, u skladu s odlukom Evropske unije uvedeno i ljetnje računanje vremena.
Međutim, mnoge države su ukinule ovu praksu, a i dalje postoje sporenja da li treba pomerati sat dvaput godišnje ili uvesti samo zimsko računanje.
Jedan od razloga koji se najčešće navodi kao motiv za napuštanje letnjeg računanja jesu naučna istraživanja o uticaju pomjeranja sata na zdravlje ljudi, koja se sve češće sprovode u svijetu, a uglavnom pokazuju negativne posljedice te prakse.
Saglasnost o predlogu Evropske komisije da se ukine sezonsko “pomjeranje” sata poslednje nedelje u martu, odnosno u oktobru, još nije postignuta. Predlog je 2019. godine podržao Evropski parlament, a države članice dobile su rok do aprila 2020. godine da se izjasne da li će koristiti letnje ili zimsko računanje vremena.
Do konačne odluke nikada nije došlo, jer je u martu 2020. godine proglašena pandemija korona virusa, u većini država Evrope uvedene su stroge epidemiloške mere, a izjašnjavanje o ovom pitanju nije nametnuto kao jedan od prioriteta.
Slobodan Bubnjević, fizičar i naučni novinar iz Instituta za fiziku u Beogradu, objasnio je da je motiv da se ljetnje vreme uvede tokom prethodnog veka vrlo jednostavan – da bismo manje živeli u mraku, a više na svetlu.
– Ako ne bismo poslednjeg vikenda u martu prelazili na ukazno, odnosno ljetnje računanje vremena, djeca koja se rađaju u proljeće i ljeti, a kojima je sunce kao svim bebama važno za razvoj zbog vitamina D, imala bi sat vremena manje dnevnog svjetla, a tople junske večeri, kad je dan najduži, završavale bi se prije početka drugog Dnevnika.
– Budući da 20. juna mrak pada u 19.27, đaci koji idu u popodnevnu smjenu bi se cijele godine, od oktobra do kraja maja, vraćali kući po mraku, u najtoplijim danima na početku jula sunce bi izlazilo pre četiri ujutru i u vreme kad ustajemo, oko 7.00 temperatura bi već bila iznad 30 stepeni. Ovi efekti su posebno izraženi u zemljama na jugu Evrope i na obodima vremenskih zona, gdje se nalazi i Srbija, ispričao je Bubnjević.
Glavobolja, pospanost, umor, nervoza…
Ipak, ustanovljeno je da “pomeranje” sata najviše utiče na meteoropate i hronične bolesnike, ali da će i oni kojima baš ništa ne fali osjetiti ovu promjenu. Rasejanost, pospanost, umor i bol u glavi samo su neke od tegoba koji će uticati na vaš organizam, koji će zbog novonastale promene svakako biti pod stresom.
Derventa Cafe
