Defileom zastava jedinica Vojske Republike Srpske, te pomenom preminulim borcima i polaganjem cvijeća na Centralnom spomen-obilježju, danas je u Derventi obilježen Dan VRS i Dan 327. mtbr brigade.
Trideseta godišnjica od formiranja VRS i derventskih brigada proslavljena je svečanije nego inače, prije svega zbog defilea zastava jedinica VRS kojeg su pratili najmlađi Dervenćani.
Milorad Krajšumović, komandant Trećeg pješadijskog puka Republike Srpske u OS BiH, poručio je ovom prilikom da u godini jubileja imamo čast i obavezu da proslavimo ovaj značajan datum iz novije istorije.
– 12. maj je jedan od datuma koji je trasirao sudbinu srpskog naroda na ovim prostorima kada je, 1992. godine, vodeći se sjećanjima na stradanja samo pedesetak godina ranije, narodni tribuni donijeli su istorijsku i jedinu ispravnu odluku – formiranje VRS, koja je ispunila svoj zadatak i sačuvala narod, donijela mu slobodu i omogućila da ovaj prostor bude slobodan i komotan za sve ljude, vjere i narode dobre volje, poručio je Krajšumović.
Predsjednik Gradske boračke organizacije Čedo Vujičić istakao je da je VRS slobodarska, a ne osvajačka vojska.
– VRS nije zauzela pedalj tuđe teritorije, nego je samo branila narod i ono što pripada narodu iz kojeg je ta vojska formirana. Ogroman je broj žrtava, poginulih i ranjenih, 608 stradalih su cijena naše slobode u kojoj danas uživamo, podsjetio je Vujičić.
Gradonačelnik Dervente Milorad Simić istakao je da se danas obilježavaju dva značajna i lijepa događaja i datuma, uz prisustvo oficira i vojnika sa prigodnim zastavam.
– Žrtava je bilo mnogo i mi izabrani utoliko imamo veliku obavezu da svoju sredinu gradimo i vodimo ka napretku. Poslije Vukovara ovaj grad je bio najporušeniji, protekli Odbrambeno–otadžbinski rat je devastirao Derventu, ali ova sredina danas ponovo slovi za naprednu. Skoro pa da nemamo nezaposlenih, ostvarujemo značajan izvoz, budžet je stabilan iz godine u godinu, pa svake godine imamo kapitalna ulaganja u infrastrukturu i suficit koji se takođe pretoči u kapitalna ulaganja, rekao je Simić.
Vijence su, pored pripadnika 3. pješadijskog puka OS BiH, boračkih i organizacija proistekli iz rata, položile delegacije gradskog rukovodstva, Policijske stanice i Profesionalne vatrogasno-spasilačke jedinice, te političke stranke.
Ovom prilikom u Narodnoj biblioteci “Branko Radičević” postavljena je izložba “Heroji Otadžbinskog rata, ponos grada”, koju će zainteresovani moći pogledati narednih sedam dana.
O ratnom putu derventskih brigada
Na početku ratnih događaja 327. motorizovana brigada bila je jedna od najvećih jedinica u Prvom krajiškom korpusu Vojske Republike Srpske. Formirana je u maju 1992. godine, a na početku ratnog puta imala je oko dvije hiljade vojnika i starješina.
Kroz brigadu je, tokom četiri ratne godine, prošlo oko pet hiljada boraca, a pripadnici su bili uglavnom sa područja opština Derventa, Brod i Prnjavor, ali je bilo i boraca i iz još desetak opština u Republici Srpskoj. U sastavu 327. brigade djelovala je i samostalna četa „Meša Selimović“, sastavljena od pripadnika bošnjačkog naroda.
Mobilizacija brigade, koja je prije osnivanja Vojske Republike Srpske, djelovala u sastavu 17. korpusa JNA, obavljena je 5. oktobra 1991. godine, a prve ratne operacije izvodi krajem marta 1992. godine. Najveći doprinos tokom rata 327. brigada dala je u operacijama za oslobađanje okupiranih dijelova Posavine, oslobađanju Koridora, zatim odbrani srpskog naroda na području Teslića i Vlasenice, kao i na mnogim drugim mjestima gdje je Srbima bio ugrožen opstanak. Tokom četiri ratne godine 438 boraca ove brigade izgubilo je živote i skoro svaki drugi pripadnik je ranjen, a brigada je odlikovana ordenom Karađorđeve zvijezde.
Osinjska brigada formirana je 9. februara 1992. godine, kao Osinjski partizanski odred, u čijem sastavu su na početku bili borci sa područja Osinjsko-Sočaničkog kraja i okolnih sela. Ova sela, na početku su, i hranila i oblačila brigadu, odnosno osiguravala potpuno pozadinsko obezbjeđenje. Odred je u brigadu preorganizovan u maju 1992. godine i po formaciji je imao dva bataljona sa pozadinskim jedinicama.Borci ove brigade uporno su, sve do 12. juna, branili srpska sela na liniji Kaurska obala – Tešića bare – Tomasovo brdo – Kneževići – Malojčani – Cer – Čolino brdo –Torine.
A onda su krenuli u ofanzivne akcije i, zajedno sa ostalim jedinicama, uz 27. brigadu, Osinjska brigada ima presudnu ulogu u oslobađanju Dervente, a u sadejstvu sa drugim jedinicama igraju vrlo važnu ulogu i u oslobađanju Broda.
Nakon izbijanja na rijeku Savu pripadnici osinjske brigade angažovani su na dobojskom ratištu, a brigada je rasformirana i integrisana u 27. brigadu 1. marta 1994. godine. Poginula su 104 borca, od čega 4 oficira i 5 podoficira, a više od 600 boraca je ranjeno. Osinjska brigada je 30. maja 1996. godine odlikovana medaljom Petra Mrkonjića.
Derventa Cafe
